Shit, hier heb ik helemaal geen zin in, schiet door mijn hoofd als de meldkamer me belt om een zojuist voltrokken euthanasie door te geven. Bijna alle euthanasieen worden vooraf door de huisarts bij ons aangekondigd. Ik heb waarschijnlijk niet goed opgelet en het briefje met de vooraankondiging gemist. Bezoek na een euthanasie is niet geliefd. Geen enkele collega loopt er warm voor. We gaan langs omdat het nu eenmaal moet. Onderweg naar het huisadres van de - inmiddels overleden - patiënt schieten vaak vele vragen door mijn hoofd. Hoe is het om te weten dat je diezelfde dag niet meer zult leven? Tot op de minuut af? Is dat geen ondraaglijke gedachte? Wat doe je met je laatste uren en minuten? Hoe is het voor de huisarts om afscheid te nemen? En zijn patiënt te doden?
Veel vragen, maar geen antwoorden…
In ieder huis dat ik na euthanasie binnenga, voel ik me een indringer. Een huis gevuld met familie en geliefden. Maar wat voor mens was de overledene eigenlijk? En waarom is er voor euthanasie gekozen? Dat laatste maakt de huisarts mij, meestal aan de keukentafel, duidelijk. Familie biedt me vaak een kopje koffie en een koekje aan. Ik heb de familie uiteraard al gecondoleerd, maar vind het lastig dat ik niet weet wie ze in relatie tot de overledene zijn. Na het doornemen van het papierwerk, een eindeloze reeks aan paperassen, mag ik de officier van justitie bellen om te vragen of het lichaam van de overledene kan worden vrijgegeven. Het betreft immers een onnatuurlijke dood. Vrijgave is nog nooit een probleem geweest.
Ik werp een blik op de overledene. Het betreft ditmaal een uitgemergelde vrouw van 40 jaar. In een paar maanden tijd zijn drie verschillende tumoren ontdekt. Het valt gewoon bijna niet te bevatten. Na het vergewissen van de dood, keer ik me tot de familie. In principe kan ik na de controle van het papierwerk en het aanschouwen van de overledene mijn biezen kunnen pakken. Maar dat voelt niet goed.
Ik praat na over het gebeurde. Is de familie tevreden met deze manier van afscheid nemen? Bijna altijd wel. Ook bij deze patiënte is dat het geval. Ze hadden het niet anders gewild en zijn erg blij dat de huisarts bereid was om een euthanasie te verrichten.
Veelal ervaart de familie het als een opluchting. "We hoeven onze geliefde niet meer te zien lijden," hoor ik het meest. Hoe was hun geliefde? Meestal is er wel ruimte om erachter te komen wie die sereen ogende, zojuist overleden persoon is. De huiskamer geeft veel weg en geeft me vaak een opening tot deze discussie. Langzaam wordt de onbekende overledene in woord, en soms beeld, een persoon voor me. Iemand die gemist zal worden. Iemand met eigenaardigheden. Een mens.
In de loop naar buiten hoop ik van de huisarts nog te horen hoe hij het allemaal ervaren heeft. De meeste dokters valt het zwaar. Ze verliezen een patiënt. Een enkele keer zelfs een geliefde vriend. Of ze voltrekken voor de 25e keer in hun carrière een euthanasie. Ik zou niet graag in hun schoenen staan. Ditmaal tref ik een huisarts die er goed mee om lijkt te kunnen gaan. Desalniettemin zie ik verdriet in zijn ogen.
De telefoon gaat. Nog een euthanasie… Pfffffffff, nog een! Op een 'slechte' dag heb ik er drie. Dat overkomt me met enige regelmaat. Drie op een dag valt me echt zwaar.
Dan denk ik maar weer aan die huisartsen en hun patiënten. Die hebben het pas echt zwaar. Mijn betrokkenheid is na een half uur weer beëindigd. Maar het is wel een intensief half uur.
Voor wie interesse heeft in verdere verdieping:
Holland Doc 'Dodelijk dilemma' - documentaire over euthanasie vanuit het perspectief van artsen
Veel vragen, maar geen antwoorden…
In ieder huis dat ik na euthanasie binnenga, voel ik me een indringer. Een huis gevuld met familie en geliefden. Maar wat voor mens was de overledene eigenlijk? En waarom is er voor euthanasie gekozen? Dat laatste maakt de huisarts mij, meestal aan de keukentafel, duidelijk. Familie biedt me vaak een kopje koffie en een koekje aan. Ik heb de familie uiteraard al gecondoleerd, maar vind het lastig dat ik niet weet wie ze in relatie tot de overledene zijn. Na het doornemen van het papierwerk, een eindeloze reeks aan paperassen, mag ik de officier van justitie bellen om te vragen of het lichaam van de overledene kan worden vrijgegeven. Het betreft immers een onnatuurlijke dood. Vrijgave is nog nooit een probleem geweest.
Ik werp een blik op de overledene. Het betreft ditmaal een uitgemergelde vrouw van 40 jaar. In een paar maanden tijd zijn drie verschillende tumoren ontdekt. Het valt gewoon bijna niet te bevatten. Na het vergewissen van de dood, keer ik me tot de familie. In principe kan ik na de controle van het papierwerk en het aanschouwen van de overledene mijn biezen kunnen pakken. Maar dat voelt niet goed.
Ik praat na over het gebeurde. Is de familie tevreden met deze manier van afscheid nemen? Bijna altijd wel. Ook bij deze patiënte is dat het geval. Ze hadden het niet anders gewild en zijn erg blij dat de huisarts bereid was om een euthanasie te verrichten.
Veelal ervaart de familie het als een opluchting. "We hoeven onze geliefde niet meer te zien lijden," hoor ik het meest. Hoe was hun geliefde? Meestal is er wel ruimte om erachter te komen wie die sereen ogende, zojuist overleden persoon is. De huiskamer geeft veel weg en geeft me vaak een opening tot deze discussie. Langzaam wordt de onbekende overledene in woord, en soms beeld, een persoon voor me. Iemand die gemist zal worden. Iemand met eigenaardigheden. Een mens.
In de loop naar buiten hoop ik van de huisarts nog te horen hoe hij het allemaal ervaren heeft. De meeste dokters valt het zwaar. Ze verliezen een patiënt. Een enkele keer zelfs een geliefde vriend. Of ze voltrekken voor de 25e keer in hun carrière een euthanasie. Ik zou niet graag in hun schoenen staan. Ditmaal tref ik een huisarts die er goed mee om lijkt te kunnen gaan. Desalniettemin zie ik verdriet in zijn ogen.
De telefoon gaat. Nog een euthanasie… Pfffffffff, nog een! Op een 'slechte' dag heb ik er drie. Dat overkomt me met enige regelmaat. Drie op een dag valt me echt zwaar.
Dan denk ik maar weer aan die huisartsen en hun patiënten. Die hebben het pas echt zwaar. Mijn betrokkenheid is na een half uur weer beëindigd. Maar het is wel een intensief half uur.
Voor wie interesse heeft in verdere verdieping:
Holland Doc 'Dodelijk dilemma' - documentaire over euthanasie vanuit het perspectief van artsen
RSS-feed