Het aantal keren dat ik bij zelfmoord gevraagd ben te komen schouwen is voor mij niet meer op één hand te tellen. Hoe groot het aandeel van zelfmoord is van alle schouwen die ik doe, weet ik niet exact, maar gevoelsmatig kom ik zo op de 10 a 20% uit. Ik vrees dat ik ook bijna iedere vorm waarop je je leven kunt beeindigen wel gezien heb.
Maar hoeveel mensen betreft het nu op jaarlijkse basis in Nederland? Dat het er vrij veel waren, wist ik wel. Een exact aantal echter niet. Een korte zoektocht op de site van het CBS leverde de antwoorden: al jarenlang schommelt het aantal zelfdodingen zo rond de 1500. Dat is niet niks!
Het lijkt niet echt in verband te staan met de minimale aandacht die aan het onderwerp besteed wordt. Of is het een groot taboe? Misschien ook wel. Even googlen leidt mij tot een document dat mogelijk het antwoord op mijn vraag biedt: de kans op imitatiegevaar bij uitgebreide belichting in de pers. Wetenschappelijk onderzoek zou dit bevestigen. Of dit echt zo is, daar ben ik persoonlijk nog niet aan uit. Ik zou er dieper in moeten duiken en er meer over moeten lezen.
Nou wil ik uiteraard ook niemand op het idee brengen om er een eind aan te maken. Integendeel. Maar ik wil het ook niet doodzwijgen. Ik zie het te veel om te doen alsof het er niet is. En de gevolgen zijn groots en tragisch. Gezinnen en families die ontredderd met vele vraagtekens achterblijven. Die nooit een hint kregen of enig teken van groot ongeluk zagen.
De afscheidsbrieven die ik te zien krijg, geven vaak een indruk van een impulsieve daad. Vaak wel na een tijd van ongelukkigheid. Die vaak met niemand gedeeld is. En dan lijkt opeens een totaal afscheid de beste oplossing. Perspectief raakt verloren. Wie de zorgen niet deelt, kan ook niet zijn (vaak vertekende) perspectief toetsen aan de werkelijkheid. Door het met familie, naasten, geliefden te bespreken kan er hopelijk een wat reeeler perspectief komen.
En geloof me dat is echt noodzakelijk. Veel van de impulsieve zelfmoorden zijn uiteindelijk ingegeven door een (vermoedelijk zeer sterk) ongelukkig gevoel bij overzienbare en oplosbare problemen als schulden, verlies van baan, einde van een relatie, gebrek aan geld of een combinatie van deze zaken. Klote? JA! Maar niet het eind van de wereld.
Ik heb de hoop dat mensen die zich dood en doodongelukkig voelen, eens over de drempel heen stappen en er met hun omgeving over gaan praten. Het is niet raar en je bent zeker niet alleen. Misschien kom je er nog achter dat iemand uit je directe omgeving ook met zulke gevoelens en ideeen heeft rondgelopen. Gezien het aantal pogingen tot zelfmoord, dat nog vele male hogen ligt dan de daadwerkelijke zelfmoorden, is die kans erg groot.
Verder mag je, indien je in je omgeving vermoed dat het echt niet goed met iemand gaat, ook best vragen stellen die je niet gewend bent om te stellen. Je zult nog staan te kijken wat voor antwoorden er komen. Denk je aan de dood? Maak je wel eens plannen om er een eind aan te maken? zijn vragen die misschien nog wel eens tot verrassende antwoorden kunnen leiden. Soms kan het ook fijn zijn voor de persoon die er wel mee zit, maar er niet mee naar voren durft te komen. Ik stel de vraag in mijn werk vaak, en krijg regelmatig een bevestigend antwoord. En dat antwoord is geen antwoord om bang voor te zijn. Het is een start. Een opening. Een eerste stapje op het pad naar hulpverlening. Als de persoon in kwestie ervoor openstaat.
Hulp nodig?
Je kunt altijd naar je huisarts toe (tijdens kantooruren) of in avond, nacht en weekend naar de Huisartsenpost. Schroom niet om hulp te zoeken, de huisarts kan de juiste hulp en zorg voor je regelen.
Acute hulp nodig? Bel 112 in dreigende situaties
Of bel bij somberheid/depressie/overwegen zelfmoord met 0900 113 0 113 5ct/min
www.113online.nl
Extra informatie:
Per jaar 200 springers voor de trein
Hoe moeten media berichten over zelfmoord?
BOEK een tweede leven - gesprekken met mensen die een zelfmoordpoging deden
BLOG zelfmoord (is niet laf) van @edgeofeurope
Reactie BLOG van Berend Quest op bovenstaand verhaal: Zelfmoord als verlossing
BLOG Berend Quest - de pornoficatie van zelfmoord. Hier klikken om te bewerken.