NOOT: bij deze teksten zitten beelden die als schokkend ervaren kunnen worden!
Steekwonden, schotwonden, sterven. We hebben er allemaal wel een beeld van. Van hoe het eruit ziet. We zien het immers dag in, dag uit op tv. In series en films vliegen de messen, de wapens en soms nog groter artillerie je om de oren. Bloed vliegt in de rondte. Kogels boren zich door mensen heen. We hebben het allemaal al honderden keren gezien. We weten hoe het er uitziet.
Denken we.
Ik dacht ook te weten hoe kogelgaten, messteken en allerhande verwondingen er uitzien. Ik heb het toch immers talloze malen op tv gezien?
De praktijk bleek anders. Inmiddels heb ik bijna, doch niet alle, soorten verwondingen voorbij zien komen. Tot mijn verbazing ziet veel er toch een stuk anders uit dan ik voor ogen had. Geen bakken met bloed, geen weggeblazen ledematen. Soms zijn de verwondingen zo minimaal, zo sober, dat het moeilijk voor te stellen is dat dat nou hetgeen is wat een kogel of een messteek veroorzaakt. En vaak geen druppel bloed te vinden. Inmiddels begrijp ik waarom de werkelijkheid niet op tv wordt weergegeven: tv-technisch is weinig tot geen bloed en een minimale verwonding helemaal niet interessant. Dientengevolg vindt er een enorme dramatisering van verwondingen plaats.
Nou zal ik niet gaan propageren dat de media zich verantwoordelijker op moeten stellen en de beelden realistischer moeten maken. Ik begrijp dat dat hun doel, visuele weergave, niet dient. Wat ik wel als nadeel van deze onjuiste weergave van de werkelijkheid zie, is het effect dat het op ons heeft. We hebben een beeld dat niet klopt. En door dat beeld heeft men geen idee hoe een messteek of een kogelgat er nu echt uitziet. Voor de gemiddelde leek uiteraard geen probleem, want u mist echt niks. Maar de beeldvorming van hulpverleners is ook op de media gebaseerd. En die blijkt onjuist.
Ik zeg altijd: wat je niet kent, herken je niet. Iets wat voor geneeskunde toch zeker wel klopt. Als je niet weet hoe minimaal een kogelgat of een messteek kan zijn, dan mis je hem. En geloof me, dat gebeurt tot op heden. En bij gebrek aan kennis en juiste beeldvorming valt het niemand te verwijten. Ik heb eens een man geschouwd, doorzeefd met een aantal kogels, die eerst werd gereanimeerd door ambulancemedewerkers. Hij was immers zomaar ineen gezakt. Nergens bloed te bekennen. Geen grote gaten in zijn kleding. Toen zijn bloes uitging, bleken er toch kleine gaatjes te bekennen. Reanimatie bleek vergeefs. Politie werd ingeschakeld en mijn komst verzocht. Het bleek een schietpartij.
En zo kan ik nog wel een reeks voorbeelden aanhalen. Maar ik denk dat mijn punt duidelijk wordt met wat plaatjes.
Steekwonden, schotwonden, sterven. We hebben er allemaal wel een beeld van. Van hoe het eruit ziet. We zien het immers dag in, dag uit op tv. In series en films vliegen de messen, de wapens en soms nog groter artillerie je om de oren. Bloed vliegt in de rondte. Kogels boren zich door mensen heen. We hebben het allemaal al honderden keren gezien. We weten hoe het er uitziet.
Denken we.
Ik dacht ook te weten hoe kogelgaten, messteken en allerhande verwondingen er uitzien. Ik heb het toch immers talloze malen op tv gezien?
De praktijk bleek anders. Inmiddels heb ik bijna, doch niet alle, soorten verwondingen voorbij zien komen. Tot mijn verbazing ziet veel er toch een stuk anders uit dan ik voor ogen had. Geen bakken met bloed, geen weggeblazen ledematen. Soms zijn de verwondingen zo minimaal, zo sober, dat het moeilijk voor te stellen is dat dat nou hetgeen is wat een kogel of een messteek veroorzaakt. En vaak geen druppel bloed te vinden. Inmiddels begrijp ik waarom de werkelijkheid niet op tv wordt weergegeven: tv-technisch is weinig tot geen bloed en een minimale verwonding helemaal niet interessant. Dientengevolg vindt er een enorme dramatisering van verwondingen plaats.
Nou zal ik niet gaan propageren dat de media zich verantwoordelijker op moeten stellen en de beelden realistischer moeten maken. Ik begrijp dat dat hun doel, visuele weergave, niet dient. Wat ik wel als nadeel van deze onjuiste weergave van de werkelijkheid zie, is het effect dat het op ons heeft. We hebben een beeld dat niet klopt. En door dat beeld heeft men geen idee hoe een messteek of een kogelgat er nu echt uitziet. Voor de gemiddelde leek uiteraard geen probleem, want u mist echt niks. Maar de beeldvorming van hulpverleners is ook op de media gebaseerd. En die blijkt onjuist.
Ik zeg altijd: wat je niet kent, herken je niet. Iets wat voor geneeskunde toch zeker wel klopt. Als je niet weet hoe minimaal een kogelgat of een messteek kan zijn, dan mis je hem. En geloof me, dat gebeurt tot op heden. En bij gebrek aan kennis en juiste beeldvorming valt het niemand te verwijten. Ik heb eens een man geschouwd, doorzeefd met een aantal kogels, die eerst werd gereanimeerd door ambulancemedewerkers. Hij was immers zomaar ineen gezakt. Nergens bloed te bekennen. Geen grote gaten in zijn kleding. Toen zijn bloes uitging, bleken er toch kleine gaatjes te bekennen. Reanimatie bleek vergeefs. Politie werd ingeschakeld en mijn komst verzocht. Het bleek een schietpartij.
En zo kan ik nog wel een reeks voorbeelden aanhalen. Maar ik denk dat mijn punt duidelijk wordt met wat plaatjes.
SCHOTWONDEN
Schotwonden zijn vrij klein, denk aan de doorsnede van een dikke balpen. Deze foto is van een inschotopening. De randjes zijn meestal zwart (olie, roet en vuil), het midden rood (weefsel onder de huid). Er kan kruit rond de wond zitten. De kogel zie je niet meteen, die zit of in de persoon of is er via een uitschotopening weer uitgevlogen. En waar is het bloed? Dat is er dus vaak niet….
STEEKWONDEN
De steekwond is afhankelijk van het wapen of beter gezegd heb scherpe voorwerp dat gebruikt wordt. Ook messen, die het meest gebruikt worden – althans naar mijn ervaring – laten niet hele grote wonden achter. Meestal bij messen met een niet al te groot lemmet (formaat zakmes of net wat groter) heb je wonden die 1 of een paar centimeter een doorsnede zijn. Vrij scherpe wondranden en wederom geen grote hoeveelheden bloed. Stel dat deze wonden onder een nette trui of jurk verstopt zitten, er komt geen bloed uit en je ontkleed de persoon niet…. Zou jij ze dan vinden?
Bovenstaande foto’s zijn nog vrij duidelijke voorbeelden. In de praktijk kan het soms nog kleiner, nog minder bloedig, nog minder opvallend zijn.
Iedere schouw die een forensisch arts verricht, omhelst onder andere een ontkleding van de overledene. Daarna een uitwendig onderzoek van top tot teen. De meest verdachte zaken zijn soms klein en snel over het hoofd te zien. En zolang we niet weten hoe het er uitziet, gaan we het nooit herkennen.
Dus bij deze een begin.
Extra leesvoer over bovenstaand onderwerp:
Lee Lofland - Ins and outs of gunshot wounds
BMJstudent - Medical education via mass media
Forensicindia - Foto's van verwondingen, moord, zelfmoord (echte foto's wees gewaarschuwd)
Iedere schouw die een forensisch arts verricht, omhelst onder andere een ontkleding van de overledene. Daarna een uitwendig onderzoek van top tot teen. De meest verdachte zaken zijn soms klein en snel over het hoofd te zien. En zolang we niet weten hoe het er uitziet, gaan we het nooit herkennen.
Dus bij deze een begin.
Extra leesvoer over bovenstaand onderwerp:
Lee Lofland - Ins and outs of gunshot wounds
BMJstudent - Medical education via mass media
Forensicindia - Foto's van verwondingen, moord, zelfmoord (echte foto's wees gewaarschuwd)
RSS-feed